επιστροφή

Δεύτερη Διεύθυνση Νίκου Μπακόλα στο Κ.Θ.Β.Ε.

(Ιανουάριος 1991 - Σεπτέμβριος 1993 )
 

Διοικητικά, από τον Ιούλιο του 1990 - επί διεύθυνσης Μαρωνίτη ακόμα - το Διοικητικό Συμβούλιο απαρτίζεται από τους Νίκο Μπακόλα πρόεδρο, Ρούλα Αλαβέρα αντιπρόεδρο, Ρήγα Τζελέπογλου γενικό γραμματέα και Ρήγα Αξελό, Χρύσα Αράπογλου, Κοσµά Γαλιλαία, Μιχάλη Κάλφα, Άννα Λεβή, Βασίλη Μητσάκη, Δημήτρη Μπίρο, Δημήτρη Χασάναγα, µέλη. Αντίστοιχα, από τον Ιούλιο του 1990, η Καλλιτεχνική Επιτροπή αποτελείται από τους Γιώργο Κονταξάκη πρόεδρο, Δημήτρη Σπάθη αντιπρόεδρο και Στέλιο Μαυροµµάτη, Ντόρα Τσάτσου, Γιώργο Ιορδανίδη, Στέλιο Γούτη, Πέπη Μεταλλείδου, µέλη.

Από τον Ιανουάριο του 1991, µε τη 2η διεύθυνση Μπακόλα, διορίζεται από το Υπουργείο Πολιτισμού νέο Διοικητικό Συμβούλιο και νέα Καλλιτεχνική Επιτροπή.

Αυτή τη φορά, το Διοικητικό Συμβούλιο έχει πρόεδρο τον Δημήτρη Παντερµαλή, αντιπρόεδρο τον Δημήτρη Χασάναγα, γε­νικό γραμματέα τον Ρήγα Τζελέπογλου και τους Κοσµά Γαλιλαία, Ρούλα Αλαβέρα, Ρήγα Αξελό, Δημήτρη Μπίρο, Χρύσα Αράπογλου, Μιχάλη Κάλφα, Άννα Λεβή, Βασίλη Μητσάκη, µέλη. Από τις 27 Φεβρουαρίου 1991, η σύνθεση του Δ.Σ. αλλάζει μετά από ορισμένες διευθετήσεις και έτσι έχουμε την Άννα Λεβή αντιπρόεδρο (στη θέση του Δημήτρη Χασάναγα που γίνε­ται µέλος), τη Λίτσα Φωκίδου µέλος (στη θέση της Ρούλας Αλαβέρα), την Κάτια Ζελοµοσίδου µέλος (στη θέση της Χρύσας Αράπογλου), τον Γιώργο Μουστάκα µέλος (στη θέση του Μιχάλη Κάλφα), τον Γιώργο Χριστοφιλάκη µέλος (στη θέση του Βασίλη Μητσάκη) και τη Μαρίνα Ξένου µέλος (στη θέση του Ρήγα Αξελού). Στην Καλλιτεχνική Επιτροπή, αντιπρόεδρος εκλέγεται η Ντόρα Τσάτσου, προστίθεται ως µέλος ο Δημήτρης Βάγιας, ενώ ο Στέλιος Γούτης αποχωρεί και αντικαθίσταται από την Ελένη Μακίσογλου, που κι αυτή µε τη σειρά της αργότερα αποχωρεί, για να αντικατασταθεί από τον Βασίλη Κολο­βό.

Καλλιτεχνικά, η 2η περίοδος Μπακόλα χαρακτηρίζεται από μεγαλύτερη σταθερότητα - συγκριτικά µε την προηγούμενη διεύθυνση - και από δημιουργικές προσπάθειες που οδηγούν σε απτά αποτελέσματα. Προωθείται το έργο πρωτοεμφανιζοµένων Ελλήνων θεατρικών συγγραφέων ("Σκίστε τη γάτα" της Καρίνας Ιωαννίδου και ''Ο πρέπων θάνατος" του Σπύρου Γαλαίου) και από τα 45 θεατρικά έργα που παρουσιάζονται από τις σκηνές του Κ.Θ.Β.Ε. (Κεντρική Σκηνή, Υπερώον, Βασιλικό Θέ­ατρο), τα 23 (ποσοστό 50%) είναι δημιουργίες ελληνικού θεατρικού λόγου. Η Παιδική Σκηνή παραμένει, ενώ στο Χοροθέατρο Θεσσαλονίκης η Ρενέ Κάμμερ αποχωρεί. Το Χοροθέατρο παραμένει ακέφαλο για ένα διάστημα (Οκτώβριος 1990 - Σεπτέµβριος 1992) και τελικά ορίζεται νέα καλλιτεχνική υπεύθυνη η Δήμητρα Κορωναίου (Οκτώβριος 1992 - Σεπτέµβριος 1994).

Ας δούμε, όμως, τις σκέψεις του Νίκου Μπακόλα όσον αφορά τη 2η περίοδο της διεύθυνσής του στο Κρατικό Θέατρο, που, ειδικά προς τον γράφοντα (3 Οκτωβρίου 1995), σημειώνει:

"Εκλέχθηκα πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Κ.Θ.Β.Ε. στις αρχές Ιουλίου του 1990. Διευθυντής τότε ήταν ο κ. Δημήτρης Μαρωνίτης, καθηγητής Πανεπιστημίου. Δουλέψαμε μαζί για ένα σύντομο χρονικό διάστημα, δυστυχώς, γιατί εκείνος παραιτήθηκε τον Σεπτέμβριο διαφωνώντας - απ' όσο γνωρίζω - µε κάποια πρόσωπα του νέου Διοικητικού Συμβουλίου και της Καλλιτεχνικής Επιτροπής. Εκτελούσα χρέη διευθύνοντος συμβούλου αμισθί μέχρι τον Ιανουάριο του 1991, όταν εκλέχθηκα διευθυντής του θεάτρου, µε πρόεδρο του Δ.Σ. τον κ. Δημήτρη Παντερµαλή, καθηγητή Πανεπιστημίου

Από τη στιγμή που παρέλαβα το Κ.Θ.Β.Ε., αλλά και σαν πρόεδρος ακόμα, διαπίστωσα ότι το Κ.Θ.Β.Ε. είχε ένα χρέος ύψος 105.000.000 δραχμών προς διαφόρους. Οι πρώτοι στόχοι που θέσαμε τότε, μαζί µε το Διοικητικό Συμβούλιο, ήταν:

• Να εξαλείψουμε αυτό το χρέος,

• Να δραστηριοποιηθεί το θέατρο ακόμα περισσότερο,

• Να μπορέσει το Κ.Θ.Β.Ε. να αυξήσει το κοινό του,

• Να οργανωθεί καλύτερα κάθε υπηρεσία.

Το χρέος εξαλείφθηκε σύντομα και όταν έφυγα από το Κ.Θ.Β.Ε., τον Σεπτέμβριο του 1993, υπήρχε πλεόνασμα 100.000.000 δραχμών χωρίς καμία οφειλή προς κανένα πρόσωπο ή οργανισμό. Επιπλέον, εφάρμοσα ένα πλούσιο ρεπερτόριο µε κλασικά και σύγχρονα έργα, ελληνικά και ξένα, πολλά από τα οποία παίζονταν για πρώτη φορά από το Κ.Θ.Β.Ε. και κάποια για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Έτσι, εφαρμόσθηκε να κάνουμε περίπου 10 πρεμιέρες κάθε χειμώνα και άλλες τρεις ή τέσσερις κάθε καλοκαίρι. Με τον τρόπο αυτό, δόθηκε πλούσια θεατρική τροφή στο κοινό, εργάσθηκαν όλοι σχεδόν οι ηθοποιοί και αυξήθηκαν τα έσοδα του θεάτρου. Στην τριετία που διηύθυνα το Κ.Θ.Β.Ε., ανεβάσθηκαν συνολικά πάνω από 40 έργα. Επιπλέον, έγιναν παράλληλες εκδηλώσεις αφιερωμένες στο Θέατρο Σκιών (Καραγκιόζης), σε θέματα λόγου (κείμενα για την ελληνική γλώσσα, βραδιές για τον Γιώργο Ιωάννου), καθώς και εκθέσεις κοστουμιών, μακετών, φωτογραφιών κλπ.

Πολιτική του Κ.Θ.Β.Ε. σε αυτά τα τρία χρόνια, ήταν να δώσει πρώτους ή σημαντικούς ρόλους σε νέους ηθοποιούς του δυναμικού του, να αναθέσει έργα σε νέους σκηνοθέτες, να καλέσει μεγάλα ονόματα του θεάτρου σε παραστάσεις του. Αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας του Κ.Θ.Β.Ε. ήταν να αυξηθεί ο αριθμός των θεατών του κατά 50%, µε ανάλογη αύξηση των εισπράξεών του (που έφθασαν τις 150% λόγω και κάποιων αυξήσεων στις τιμές των εισιτηρίων). Επίσης, πρέπει να προστεθεί ότι στην περίοδο 1990-1993 αυξήθηκαν σε μεγάλο βαθμό οι παραστάσεις στις περιοδείες. Το Κ.Θ.Β.Ε. έλαβε μέρος σε πολλά φεστιβάλ της Ελλάδας και άνοιξε εκ νέου τις πύλες του εξωτερικού, δίνοντας µε επιτυχία παραστάσεις, όπως την "Ηλέκτρα" του Σοφοκλή (µε την Φιλαρέτη Κομνηνού σε σκηνοθεσία Ανδρέα Βουτσινά) που ταξίδεψε στη Γερμανία και στη µακρινή Ταϊβάν, δημιουργώντας έτσι προϋποθέσεις για περισσότερα ταξίδια στο μέλλον.

Καθώς σας συμπληρώνω το πορτρέτο αυτής της τριετίας στο Κ.Θ.Β.Ε., θα ήθελα να προσθέσω ότι επίσης λειτούργησε µε επιτυχία η Παιδική Σκηνή και φυσικά το Χοροθέατρο µε μετακλήσεις ξένων χορογράφων.

Στον οργανωτικό τομέα έγιναν ορισμένα πράγματα, που εδώ και καιρό έπρεπε να γίνουν, όπως η γενίκευση της μηχανογράφησης, ο "πλουτισμός" των αυτοκινήτων, η φροντίδα για την πυρασφάλεια του θεάτρου, η δημιουργία νέων χώρων για το ενδυματολογικό τμήμα κλπ. Τέλος, ας µην ξεχνάμε την δραματική σχολή του Κρατικού Θεάτρου, που, υπό τη διεύθυνση του κ. Δημήτρη Βάγια, λειτούργησε απρόσκοπτα και δημιουργικά."

Στην περίοδο Μπακόλα παρουσιάζονται ορισμένα σημαντικά θεατρικά έργα, που αξίζει να μνημονεύσουμε:

• "Μήδεια" του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Ανδρέα Βουτσινά,

• "Γαλιλαίος" του Μπ. Μπρεχτ σε σκηνοθεσία Γιάννη Βεάκη,

• "Οι Δαιµονισµένοι" του Α. Καµύ σε σκηνοθεσία Γιάννη lορδανίδη,

• "Δελησταύρου και Υιός" του Αλέκου Σακελλάριου σε σκηνοθεσία Αλέκου Σακελλάριου,

• "Οθέλλος" του Σαίξπηρ σε σκηνοθεσία Δημήτρη Έξαρχου,

• "Φαύστα" του Μπόστ σε σκηνοθεσία Γιάννη Μαργαρίτη,

• "Φονικό στην Εκκλησία" του Τ. Σ. Έλιοτ σε σκηνοθεσία Νίκου Χαραλάµπους,

• "Θείος Βάνιας" του Α. Τσέχωφ σε σκηνοθεσία Κώστα Καζάκου,

• "Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ;" του Ε. Άλµπη σε σκηνοθεσία Ανδρέα Βουτσινά και άλλα.

Σε αυτή την περίοδο, όπως και στην πρώτη περίοδο διεύθυνσης Μπακόλα (1980-1983), δεν λείπουν, ούτε οι επώνυμοι πρωταγωνιστές

• Ζωή Λάσκαρη στο έργο "Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ;",

• Κώστας Καζάκος στο έργο "Θείος Βάνιας",

• Κώστας Βουτσάς στο έργο "Άρχοντοχωριάτης"),

ούτε η προσπάθεια να έλθει το Κρατικό Θέατρο κοντά στον απλό κόσμο,  γεγονός που εκτιμήθηκε από το κοινό της συμπρωτεύουσας.

Καθώς ανατρέχουμε, όμως, στο παρελθόν της ιστορίας του Κ.Θ.Β.Ε. και στα 32 χρόνια που συμπληρώνονται από την εποχή της διεύθυνσης του Σωκράτη Καραντινού μέχρι τη 2η περίοδο της διεύθυνσης του Νίκου Μπακόλα (1961 έως 1993), ας γνωρίσουμε έναν άνθρωπο που υπηρετεί το Κρατικό Θέατρο σχεδόν από τον πρώτο χρόνο της γέννησής του. Είναι ο Γιώργος Ιορδανίδης, πρώην αρμόδιος αρχείου και καλλιτεχνικής επιμέλειας των προγραμμάτων του Κ.Θ.Β.Ε., που στη δεύτερη πε­ρίοδο Μπακόλα είναι µέλος της Καλλιτεχνικής Επιτροπής. Ειδικά προς τον γράφοντα, ο Γιώργος Ιορδανίδης σημειώνει τις προσωπικές του σκέψεις (10 Δεκεμβρίου 1995):

" Δεν υπάρχει αµφιβολία ότι η θητεία µου στην Καλλιτεχνική Επιτροπή του Κ.Θ.Β.Ε. επί 2ης διεύθυνσης Νίκου Μπακόλα, ήταν από τις καλύτερες περιόδους που γνώρισα στα τόσα χρόνια που υπηρετώ το Κρατικό Θέατρο. Δεν μπορώ όμως να µην αναφερθώ και στην πρώτη περίοδο του θεάτρου, όταν γενικός διευθυντής ήταν ο Σωκράτης Καραντινός µε µέλη του Διοικητικού Συμβουλίου ονόματα σημαντικά, όπως ήταν ο Συμεωνίδης, ο Πολίτης, ο Θέμελης, ο Χατζηκυριακού, ο Γεωργιάδης, ο Κυριακίδης, µε πρόεδρο τον Γιώργο Θεοτοκά και γραμματέα τον υποφαινόμενο. Τόσο η πρώτη αυτή περίοδος, όσο και η τελευταία, κατά την οποίαν ήμουν µέλος της Καλλιτεχνικής Επιτροπής, επιτρέψτε µου να πω ότι ήταν σταθμοί στη ζωή µου και από άποψη συνεργασίας και από άποψη προσφοράς. Η πρώτη, γιατί σημαντικοί άνθρωποι μού επέτρεψαν να συμβάλλω κι εγώ στην εδραίωση του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος τα πρώτα έξι χρόνια της λειτουργίας του, που πραγματικά ήταν και τα πιο δύσκολα, και η δεύτερη, γιατί µου δόθηκε η ευκαιρία να συνεργαστώ µε έμπειρους ανθρώπους στον καθαρά καλλιτεχνικό τομέα του Κ.Θ.Β.Ε. και κυρίως στον προσδιορισμό του δραματολογίου, που είναι η σπουδαιότερη δουλειά μιας Καλλιτεχνικής Επιτροπής.

Πιστεύω ότι αυτή η συγκεκριμένη Καλλιτεχνική Επιτροπή πέτυχε τους στόχους της. Με έμπνευση και ήρεμο τρόπο, συνεργάσθηκε µε το Διοικητικό Συμβούλιο και τον διευθυντή του θεάτρου και προσωπικά µε έκανε ευτυχή που συμπλήρωσα μαζί της 32 χρόνια υπηρεσίας µου στο Κ.Θ.Β.Ε.  Για αυτό το σύντομο σημείωμά µου, σας ευχαριστώ."

Τον Σεπτέμβριο του 1993, σοβαροί λόγοι υγείας αναγκάζουν τον Νίκο Μπακόλα να παραιτηθεί από τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή του Κ.Θ.Β.Ε. Τον Οκτώβριο του 1993, µε τις νέες εκλογές, η υπουργός Πολιτισμού Ντόρα Μπακογιάννη αντικαθίσταται από τη Μελίνα Μερκούρη, ενώ στο Κρατικό Θέατρο, μετά από απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου, τη διεύθυνση αναλαμβάνει ο Δημήτρης Χασάναγας ως διευθύνων σύμβουλος. Μετά τον Ιανουάριο του 1994, λόγω του νέου πολιτικού κλίματος, η σύνθεση της διεύθυνσης του Κ.Θ.Β.Ε. αλλάζει και πάλι.  
 

Τον Ιανουάριο του 1994, επιλέγεται ως νέος διευθυντής του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος ο σκηνοθέτης Βασίλης Παπαβασιλείου. Επί της διεύθυνσής του, το Κ.Θ.Β.Ε., για πρώτη φορά στην ιστορία των κρατικών θεάτρων, διοικείται µε δύο διαφορετικές μορφές Νομικού Προσώπου: ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου και ως Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
(Έλεγχος στοιχείων της 2ης περιόδου Μπακόλα από τον καλλιτεχνικό διευθυντή του Κ.Θ.Β.Ε. της αντίστοιχης διεύθυνσης, Νίκο Μπακόλα.)

ISBN 960-7749-06-5

Επιστροφή στην προηγούμενη σελίδα